Bệnh Khô Cành Cà Phê
Cây cà phê là loại cây trồng quan trọng ở Tây Nguyên và vùng nhiệt đới, mang lại giá trị kinh tế cao. Tuy nhiên, bệnh khô cành cà phê là thách thức lớn nếu không kiểm soát kịp thời có thể làm giảm năng suất và gây chết cây. Bài viết này của Santari sẽ giới thiệu những kỹ thuật chăm sóc cây cà phê để hạn chế sự phát triển của bệnh khô cành.
Nguyên nhân gây ra bệnh khô cành trên cây cà phê
Trước khi đi vào các kỹ thuật chăm sóc, chúng ta cần hiểu rõ nguyên nhân gây ra bệnh khô cành. Thường thì bệnh này xuất hiện do sự tấn công của các loại nấm gây bệnh, trong đó phổ biến nhất là nấm Colletotrichum sp.. Loại nấm này xâm nhập vào các mô thực vật, gây ra hiện tượng khô héo và chết cành.
Ngoài ra, thời tiết bất lợi như hạn hán kéo dài hoặc mưa nhiều cũng là những yếu tố làm gia tăng nguy cơ cây mắc bệnh. Khi cây không được cung cấp đủ nước hoặc bị thừa nước, sức đề kháng của cây sẽ giảm, tạo điều kiện thuận lợi cho nấm và vi khuẩn gây bệnh phát triển.
Cuối cùng, một nguyên nhân quan trọng khác là việc chăm sóc và bón phân không hợp lý. Nếu cây cà phê không được cung cấp đầy đủ các dưỡng chất thiết yếu, hệ thống miễn dịch của cây sẽ yếu, dẫn đến cây dễ bị nấm tấn công.

Biện pháp chăm sóc cây hạn chế bệnh khô cành cà phê
1. Cải thiện điều kiện đất trồng
Một trong những yếu tố quyết định sức khỏe của cây cà phê là môi trường đất trồng. Để hạn chế bệnh khô cành, bạn cần đảm bảo rằng đất trồng có độ thoát nước tốt và thông thoáng. Cây cà phê không thích hợp sống trong môi trường đất quá ẩm ướt hay quá khô hạn.
Biện pháp: Bạn có thể sử dụng các loại phân hữu cơ, phân bón gốc và chất cải tạo đất để cải thiện cấu trúc đất, giúp đất thông thoáng hơn và giữ ẩm tốt hơn. Đồng thời, việc bón phân hữu cơ còn giúp cung cấp dưỡng chất và vi sinh vật có lợi cho đất, giúp cây cà phê phát triển khỏe mạnh.

2. Chế độ tưới nước hợp lý
Cây cà phê cần được tưới nước đầy đủ, nhưng việc tưới quá nhiều hoặc quá ít đều có thể làm tăng nguy cơ bệnh khô cành. Tưới nước hợp lý là một yếu tố quan trọng để cây luôn được duy trì độ ẩm cần thiết.
Biện pháp: Sử dụng hệ thống tưới nhỏ giọt sẽ giúp cung cấp nước một cách đều đặn và kiểm soát lượng nước một cách chính xác. Tưới vào sáng sớm hoặc chiều mát để hạn chế sự bốc hơi nhanh và tránh gây sốc nhiệt cho cây. Đặc biệt, cần tránh tưới quá nhiều vào mùa mưa để tránh ngập úng, tạo điều kiện cho nấm phát triển.

3. Cắt tỉa và quản lý tán lá
Cắt tỉa cành là một trong những kỹ thuật quan trọng trong việc chăm sóc cây cà phê. Việc loại bỏ những cành bị bệnh, cành khô giúp cây thông thoáng hơn, giảm sự lây lan của bệnh và cải thiện khả năng quang hợp.
Biện pháp: Thường xuyên kiểm tra và cắt tỉa những cành có dấu hiệu khô héo, cành không sinh trưởng tốt hoặc bị sâu bệnh tấn công. Đồng thời, duy trì tán lá cây ở mức độ vừa phải, đảm bảo cây nhận được đủ ánh sáng mặt trời, từ đó tăng cường sức đề kháng của cây.

4. Bón phân đúng cách
Bón phân không chỉ giúp cây cà phê phát triển mà còn giúp tăng cường sức đề kháng, hạn chế sự phát triển của bệnh tật, đặc biệt là bệnh khô cành. Phân bón cung cấp các dưỡng chất thiết yếu như đạm (N), lân (P), kali (K) và các vi lượng như Bo, Zn giúp cây phát triển mạnh mẽ và kháng bệnh tốt hơn.
Biện pháp: Sử dụng phân NPK với tỉ lệ hợp lý, đặc biệt chú trọng đến việc bổ sung các yếu tố vi lượng như Bo, Zn. Bón phân hữu cơ kết hợp với phân bón lá cũng là một biện pháp hiệu quả giúp cây cà phê phát triển tốt và giảm nguy cơ mắc bệnh. Ngoài ra, cần chú ý thời điểm bón phân, tránh bón quá nhiều phân đạm trong giai đoạn cây dễ mắc bệnh.
Một số sản phẩm phân bón lá thường được bà con nông dân sử dụng như: Phân bón ABC PK 14-21 hiệu ABC-FOS750, phân bón lá NK sinh học DILOS K, phân bón GELFOL 9-38-9 CHELATE 100% SOP,…

5. Phòng trừ nấm và sâu bệnh
Một khi đã xác định cây bị nấm hoặc sâu bệnh tấn công, cần có biện pháp phòng trừ kịp thời để tránh lây lan sang các cành khác và sang các cây lân cận.
Biện pháp: Sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật có nguồn gốc sinh học hoặc hóa học phù hợp với liều lượng và thời điểm đúng. Đặc biệt, việc sử dụng thuốc cần được thực hiện đúng theo hướng dẫn của nhà sản xuất để tránh ảnh hưởng xấu đến sức khỏe cây trồng và môi trường.
Các biện pháp phòng trừ bệnh khác
Ngoài các biện pháp chăm sóc và bảo vệ cây khỏi nấm bệnh, việc lựa chọn giống cà phê kháng bệnh cũng là một trong những biện pháp hiệu quả lâu dài. Hiện nay, nhiều giống cà phê mới đã được lai tạo với khả năng kháng bệnh cao hơn, giúp giảm thiểu rủi ro bệnh khô cành.
Luân canh cây trồng cũng là một biện pháp khác giúp giảm thiểu mầm bệnh tích tụ trong đất. Khi trồng luân canh các loại cây khác nhau, sự phát triển của nấm và vi khuẩn gây bệnh sẽ bị gián đoạn, giúp bảo vệ cây cà phê tốt hơn trong các vụ trồng sau.

Tóm lại, để hạn chế bệnh khô cành cà phê, nông dân cần áp dụng các biện pháp chăm sóc cây toàn diện, từ việc cải tạo đất, tưới nước hợp lý, đến việc cắt tỉa, bón phân đúng cách và phòng trừ nấm bệnh hiệu quả. Hy vọng những kỹ thuật và biện pháp trên của Santari sẽ giúp bạn quản lý cây trồng của mình tốt hơn và đạt được những mùa vụ bội thu.