Bệnh Thán Thư Trên Cây Cà Phê
Trong thời gian qua, nhiều nông dân trồng cà phê đã gặp phải các triệu chứng của bệnh thán thư trên cây cà phê nhưng không nhận biết sớm hoặc không áp dụng các biện pháp phòng ngừa hiệu quả dẫn đến sự lây lan nhanh chóng của bệnh, gây thiệt hại lớn cho cả vườn cây. Vì vậy, Santari sẽ hướng dẫn bà con cách nhận diện sớm các dấu hiệu bệnh và biết cách phòng ngừa sẽ giúp bà con nông dân giảm thiểu tổn thất.
Tìm hiểu sơ lược về bệnh thán thư trên cây cà phê
Bệnh thán thư trên cây cà phê là một trong những mối đe dọa lớn đối với cây cà phê, đặc biệt trong những khu vực có điều kiện khí hậu nhiệt đới ẩm như ở Việt Nam. Bệnh thán thư trên cây cà phê là Colletotrichum spp. gây ra, có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến lá, quả và cành của cây cà phê, làm suy giảm sức đề kháng của cây.

Nhận biết 3 dấu hiệu cây cà phê bị mắc bệnh thán thư
Bệnh thán thư trên cây cà phê có thể dễ dàng nhận biết qua các dấu hiệu xuất hiện trên lá, quả và cành của cây cà phê. Tiếp sau đây là một số triệu chứng đặc trưng:
Dấu hiệu trên lá
Trên lá, bệnh thán thư thường bắt đầu với các đốm nhỏ có màu nâu sẫm, viền đen hoặc vàng nhạt. Những đốm này thường có hình dạng tròn hoặc không đều, sau đó lan rộng ra, làm cho lá bị cháy và khô dần.
Nếu không được kiểm soát, các đốm bệnh sẽ tiếp tục lan nhanh, khiến lá rụng sớm, gây giảm diện tích quang hợp của cây. Đây là nguyên nhân chính dẫn đến việc cây bị suy yếu và không đạt năng suất mong đợi.

Dấu hiệu trên quả
Quả cà phê bị bệnh thán thư thường xuất hiện các vết lõm màu nâu đen trên bề mặt. Những vết này sẽ lan nhanh nếu điều kiện ẩm ướt kéo dài, làm quả thối rụng trước khi chín. Không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng quả, bệnh còn khiến năng suất cà phê giảm sút rõ rệt, gây thiệt hại lớn cho người trồng.

Dấu hiệu trên cành
Trên cành cây, thán thư gây ra hiện tượng khô héo, nứt nẻ và dễ gãy. Những cành bị bệnh sẽ không thể tiếp tục sinh trưởng, làm giảm khả năng ra hoa kết quả của cây.

Nguyên nhân và điều kiện thời tiết phát sinh bệnh thán thư
Bệnh thán thư thường phát triển mạnh trong điều kiện thời tiết nóng ẩm, mưa nhiều, đặc biệt là vào những tháng mùa mưa. Sự tích tụ ẩm độ cao trong vườn, kết hợp với sự thiếu thoáng khí do trồng cây quá dày đặc, tạo điều kiện thuận lợi cho nấm bệnh phát triển và lây lan.
Những cây trồng trong điều kiện kém thông thoáng, thiếu ánh sáng, dễ bị bệnh thán thư tấn công. Ngoài ra, tàn dư thực vật như lá, cành chết hoặc quả rụng không được xử lý đúng cách cũng là nguồn lây bệnh chính.
Một nguyên nhân khác là việc sử dụng hạt giống nhiễm bệnh. Nếu nông dân không lựa chọn giống cây khỏe mạnh và không kiểm tra kỹ hạt giống trước khi gieo trồng, nguy cơ bệnh sẽ lây lan từ giai đoạn nảy mầm.

Cách khắc phục trị bệnh thán thư trên cây cà phê
Để bảo vệ cây cà phê khỏi bệnh thán thư, người trồng cần áp dụng đồng thời các biện pháp canh tác, sinh học và hóa học.
Khắc phục bằng cách canh tác
Biện pháp canh tác là phương pháp hiệu quả nhất để phòng ngừa bệnh thán thư. Một trong những cách đơn giản nhưng hiệu quả là cắt tỉa cây thường xuyên để tạo độ thông thoáng cho cây, giảm độ ẩm trong vườn. Khi cây có không gian thoáng mát, sự lây lan của nấm bệnh sẽ được hạn chế đáng kể.
Ngoài ra, trồng cây với mật độ hợp lý cũng rất quan trọng. Nếu mật độ trồng cây quá dày, không chỉ tạo điều kiện cho bệnh phát triển mà còn làm giảm ánh sáng, dẫn đến sự suy yếu chung của vườn cây. Xử lý tàn dư thực vật như lá, cành, quả rụng sau mùa thu hoạch sẽ giúp loại bỏ nguồn lây bệnh, bảo vệ vườn cây khỏi nguy cơ tái nhiễm.

Khắc phục bằng biện pháp sinh học
Sử dụng các loại nấm đối kháng để kiểm soát nấm gây bệnh thán thư. Các loại nấm này sẽ cạnh tranh với nấm bệnh, ngăn cản sự phát triển của chúng mà không gây hại cho cây trồng hoặc môi trường.

Khắc phục bằng biện pháp sử dụng thuốc trừ bệnh
Trong trường hợp xuất hiện bệnh thán thư trên cây cà phê, nên sử dụng thuốc trừ bệnh để kiểm soát tình hình. Các loại thuốc trừ nấm như: Lốc xoáy hiệu Asmiltatop Super 400SC, Thalonil 75WP Panama 750 được khuyến cáo sử dụng để điều trị bệnh thán thư trên cây cà phê. Tuy nhiên, người trồng cần lưu ý tuân thủ đúng liều lượng và cách sử dụng thuốc để tránh gây hại cho cây và môi trường. Đặc biệt, việc phun thuốc phải được thực hiện vào thời điểm thích hợp, tránh những ngày mưa để đảm bảo hiệu quả cao nhất.

Tóm lại, bệnh thán thư là một mối đe dọa đáng lo ngại đối với người trồng cà phê, nhưng nếu được phát hiện sớm và áp dụng các biện pháp phòng ngừa kịp thời, nông dân hoàn toàn có thể kiểm soát và ngăn chặn bệnh lây lan. Sự kết hợp giữa biện pháp canh tác đúng đắn, áp dụng các sản phẩm sinh học và thuốc trừ bệnh sẽ giúp bảo vệ vườn cây, nâng cao năng suất và chất lượng cà phê.
Vậy là Santari đã cung cấp đầy đủ thông tin về dấu hiệu, nguyên nhân và cách phòng ngừa bệnh thán thư trên cây cà phê, mong là từ những kiến thức này có thể giúp bà con có một vụ mùa đạt năng suất và kinh tế.