Bệnh Thối Trái Sầu Riêng
Sầu riêng, với hương vị độc đáo và giá trị kinh tế cao, là một trong những loại cây trồng được nhiều nông dân yêu thích. Tuy nhiên, cây sầu riêng cũng dễ mắc phải nhiều bệnh, đặc biệt là bệnh thối trái sầu riêng khiến nông dân chịu nhiều thiệt hại kinh tế. Cùng Santari tìm hiểu nguyên nhân, cách nhận biết cũng như cách phòng trị bệnh.
Nguyên nhân gây nên bệnh thối trái sầu riêng
Bệnh thối trái trên cây sầu riêng chủ yếu do nấm Phytophthora gây ra. Đây là một loại nấm gây hại phổ biến, tấn công vào nhiều bộ phận của cây, từ lá, thân cho đến trái. Khi nấm này xâm nhập, nó nhanh chóng làm tổn thương và phá hủy các mô thực vật, gây nên hiện tượng thối. Tuy nhiên, không chỉ riêng nấm Phytophthora mà còn có nhiều yếu tố môi trường thuận lợi khiến bệnh phát triển mạnh mẽ hơn, như:
- Nhiệt độ và độ ẩm cao: Điều kiện nóng ẩm, mưa nhiều là môi trường lý tưởng cho nấm phát triển và lây lan.
- Tích tụ nước ở rễ: Việc tưới nước không đúng cách, đặc biệt là khi nước đọng lại ở vùng gốc cây, khiến đất không thoát nước tốt, làm cho nấm dễ xâm nhập vào cây thông qua hệ rễ.
- Thời tiết không thuận lợi: Những đợt mưa dài ngày, đặc biệt là trong mùa mưa bão, tạo điều kiện cho nấm phát triển mạnh, tấn công vào trái sầu riêng.

Triệu chứng nhận biết bệnh thối trái sầu riêng
Việc nhận biết sớm các triệu chứng của bệnh thối trái là vô cùng quan trọng để có thể can thiệp kịp thời. Dưới đây là một số dấu hiệu giúp người trồng sầu riêng nhận biết bệnh thối trái:
- Trái bị nứt hoặc có những vết loét nhỏ: Ở giai đoạn đầu, trái sầu riêng sẽ xuất hiện những vết nứt nhỏ, dần dần mở rộng và biến thành những vùng thối đen hoặc nâu sậm.
- Mùi hôi phát ra từ trái: Khi bệnh phát triển nặng hơn, trái sầu riêng sẽ bốc mùi hôi khó chịu, một dấu hiệu rõ ràng cho thấy nấm đã phá hủy mô bên trong trái.
- Bề mặt trái bị thối nhũn: Các vùng bị nhiễm bệnh thường mềm nhũn và thấm nước. Nếu không xử lý kịp thời, vùng thối sẽ lan rộng nhanh chóng, gây hư hỏng hoàn toàn trái.

Những trái bị thối sẽ mất giá trị thương mại, ảnh hưởng nghiêm trọng đến thu nhập của nông dân. Vì vậy, việc phát hiện bệnh sớm và can thiệp đúng lúc là điều cực kỳ quan trọng.
Phương pháp phòng ngừa bệnh thối trái sầu riêng
Phòng bệnh luôn là cách tốt nhất để bảo vệ cây sầu riêng khỏi bệnh thối trái. Dưới đây là vài cách hiệu quả mà bà con nông dân có thể thực hiện:
Biện pháp canh tác
- Cắt tỉa và làm thông thoáng cây: Thường xuyên cắt tỉa những cành lá dư thừa để tạo không gian thông thoáng cho cây, giúp ánh sáng và không khí lưu thông tốt hơn, ngăn ngừa sự phát triển của nấm.
- Quản lý tưới tiêu hợp lý: Tránh tưới nước quá nhiều hoặc để nước đọng lại ở vùng gốc cây, đặc biệt trong mùa mưa. Đảm bảo hệ thống thoát nước hoạt động tốt để tránh tình trạng đất bị úng nước.
Biện pháp sinh học
- Sử dụng nấm đối kháng: Sử dụng các chế phẩm sinh học chứa nấm đối kháng, như Trichoderma, giúp kiểm soát và ngăn chặn sự phát triển của nấm Phytophthora.
- Sử dụng chế phẩm sinh học: Ngoài nấm đối kháng, các loại chế phẩm sinh học khác cũng có thể giúp tăng cường sức đề kháng cho cây, ngăn ngừa bệnh tấn công.

Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật
- Trong trường hợp cần thiết, nông dân có thể sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật đặc trị nấm như Phosethyl-Al, Metalaxyl, hoặc các loại thuốc trừ nấm khác. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc cần phải tuân thủ hướng dẫn của nhà sản xuất để tránh gây hại cho cây trồng và môi trường.
Cách thức điều trị khi cây nhiễm bệnh
Nếu phát hiện cây sầu riêng đã bị nhiễm bệnh thối trái, việc điều trị cần được thực hiện ngay để ngăn chặn sự lây lan. Dưới đây là các bước điều trị:
- Sử dụng thuốc trừ bệnh: Các loại thuốc trừ bệnh như Phosethyl-Al hoặc Fosetyl có tác dụng ngăn chặn sự phát triển của nấm. Người trồng cần phun thuốc theo lịch trình định kỳ để đạt hiệu quả tốt nhất.
- Thu gom và tiêu hủy trái bị bệnh: Để tránh bệnh lây lan sang các trái khác, cần phải thu gom tất cả các trái đã bị nhiễm bệnh và tiêu hủy đúng cách. Tuyệt đối không để trái bị bệnh trong vườn, tránh tái phát dịch bệnh.
- Tăng cường bón phân hữu cơ: Phân hữu cơ giúp cải thiện cấu trúc đất, tăng cường sức đề kháng cho cây. Cây khỏe mạnh sẽ ít bị tác động bởi bệnh tật hơn.

Những sai lầm thường gặp khi chăm sóc cây sầu riêng bị bệnh
Trong quá trình chăm sóc cây sầu riêng bị bệnh, nhiều nông dân có thể mắc phải một số sai lầm sau đây:
- Sử dụng thuốc không đúng liều lượng: Nhiều người thường phun thuốc quá liều hoặc phun không đúng cách, dẫn đến tình trạng cây bị tổn thương thêm hoặc nấm kháng thuốc.
- Không quản lý tốt lượng nước tưới: Tưới nước quá nhiều hoặc để đất bị úng nước sẽ tạo điều kiện cho nấm phát triển mạnh mẽ hơn.

Bệnh thối trái sầu riêng nếu áp dụng đúng các biện pháp phòng ngừa và điều trị, bà con nông dân hoàn toàn có thể bảo vệ được mùa màng, giữ cho trái sầu riêng đạt chất lượng cao nhất.
Hy vọng những thông tin trên của Santari cung cấp có thể mang lại thông tin hữu ích cho bà con nông dân trồng sầu riêng trong việc bảo vệ cây khỏi bệnh thối trái và nâng cao hiệu quả sản xuất.