Nứt Thân Xì Mủ Sầu Riêng
Sầu riêng là một trong những loại trái cây có giá trị kinh tế cao tại Việt Nam và nhiều nước Đông Nam Á. Tuy nhiên, trồng và chăm sóc sầu riêng không hề dễ dàng, bởi cây thường gặp phải nhiều loại bệnh hại, trong đó nứt thân xì mủ sầu riêng là một trong những bệnh nghiêm trọng nhất. Ảnh hưởng đến sức khỏe của cây, làm giảm đáng kể năng suất và chất lượng trái. Vậy nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng này, dấu hiệu nhận biết ra sao, và cách phòng ngừa cũng như điều trị như thế nào? Hãy cùng Santari tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Tình trạng nứt thân xì mủ sầu riêng là gì?
Nứt thân xì mủ ở sầu riêng là tình trạng vỏ thân cây bị nứt, chảy ra chất mủ nhầy, gây ảnh hưởng đến sức sống của cây. Bệnh thường xuất hiện ở những vùng trồng sầu riêng có khí hậu ẩm ướt, nhất là vào mùa mưa kéo dài. Khi bệnh trở nên nghiêm trọng, cây có thể bị chết hoặc mất năng suất, trái không đạt chất lượng tốt.

Một số mẹo nhận biết bệnh nứt thân xì mủ sầu riêng
Để có thể phòng và chữa trị bệnh nứt thân xì mủ kịp thời thì nhận biết sớm các dấu hiệu của bệnh là điều rất quan trọng. Thông tin sau đây là một số dấu hiệu nhận biết phổ biến:
Dấu hiệu ban đầu
Trên vỏ thân cây xuất hiện các vết nứt nhỏ, thường có màu nâu hoặc đen. Khi trời ẩm ướt, những vết nứt này bắt đầu chảy mủ trắng hoặc vàng.
Giai đoạn bệnh nặng
Các vết nứt mở rộng ra, chảy mủ nhiều hơn và lan sang các phần khác của thân cây. Cây bắt đầu héo úa, lá vàng rụng, hoa và trái cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Nguyên nhân gây ra bệnh nứt thân xì mủ sầu riêng
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng nứt thân xì mủ sầu riêng, trong đó nguyên nhân phổ biến nhất là do:
Điều kiện thời tiết không tốt
Mưa nhiều và độ ẩm cao là điều kiện lý tưởng cho nấm phát triển. Trong những vùng đất trồng sầu riêng, nếu không có hệ thống thoát nước tốt, nước ngập úng lâu ngày sẽ tạo điều kiện cho bệnh lây lan nhanh chóng.
Kỹ thuật bón phân không hợp lý
Việc bón phân đạm quá nhiều hoặc không cân đối giữa các yếu tố dinh dưỡng cũng có thể làm cây suy yếu, khiến khả năng kháng bệnh của cây giảm sút, dễ bị nứt thân và xì mủ.
Nấm Phytophthora
Nấm Phytophthora là thủ phạm chính gây ra bệnh nứt thân xì mủ ở sầu riêng. Loại nấm này phát triển mạnh trong môi trường ẩm ướt và khi xâm nhập vào cây, chúng làm tổn thương mô thực vật, dẫn đến tình trạng thối và chết mô, từ đó tạo điều kiện cho bệnh phát triển.

Ảnh hưởng của bệnh đến cây trồng và năng suất
Bệnh nứt thân xì mủ không chỉ làm cây sầu riêng suy yếu mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất và chất lượng trái. Khi cây bị nhiễm bệnh, khả năng hấp thụ dinh dưỡng của cây giảm, dẫn đến hoa rụng, trái không phát triển đầy đủ hoặc có kích thước nhỏ, chất lượng kém. Nếu không điều trị kịp thời, cây có thể bị chết và gây thiệt hại lớn về kinh tế cho nông dân.

Cách phòng bệnh nứt thân xì mủ sầu riêng
Phòng bệnh hơn chữa bệnh, việc áp dụng các biện pháp phòng ngừa là cách tốt nhất để giảm thiểu rủi ro bệnh nứt thân xì mủ ở sầu riêng. Sau đây là một số cách phòng bệnh nứt thân xì mủ sầu riêng hiệu quả:
Chọn lựa giống cây sầu riêng kháng bệnh
Việc lựa chọn các giống sầu riêng có khả năng kháng bệnh tốt là một biện pháp lâu dài và hiệu quả để giảm thiểu nguy cơ bị nứt thân xì mủ. Nên tham khảo các giống sầu riêng đã được khuyến cáo có khả năng chống chịu với nấm Phytophthora.
Cải tạo hệ thống thoát nước
Đảm bảo hệ thống thoát nước tốt, đặc biệt là trong mùa mưa, giúp đất không bị ngập úng lâu ngày, từ đó hạn chế môi trường phát triển của nấm gây bệnh.
Kỹ thuật phân bón cân đối
Bón phân cân đối, tránh bón quá nhiều đạm và tăng cường sử dụng phân hữu cơ, phân vi lượng sẽ giúp cây khỏe mạnh và tăng cường khả năng kháng bệnh. Đặc biệt, việc tưới nước hợp lý cũng rất quan trọng để tránh tạo môi trường ẩm ướt cho nấm phát triển.

Điều trị cây bị mắc bệnh nứt thân xì mủ ở sầu riêng
Khi cây sầu riêng đã bị nhiễm bệnh nứt thân xì mủ, điều trị bệnh cần được thực hiện nhanh chóng và đúng cách để giảm thiểu thiệt hại. Một số cách điều trị cây bị mắc bệnh nứt thân xì mủ ở sầu riêng:
Bôi thuốc lên vết nứt
Trong trường hợp cây đã bị nứt thân xì mủ, có thể sử dụng các loại thuốc trừ bệnh bôi trực tiếp lên các vết nứt, kết hợp với việc làm sạch vết thương để loại bỏ nấm và ngăn chặn sự lây lan.
Cải thiện dinh dưỡng và môi trường đất
Sau khi điều trị bằng thuốc, bổ sung dinh dưỡng cho cây là rất quan trọng. Nên sử dụng các loại phân hữu cơ và các chất điều hòa sinh trưởng để giúp cây phục hồi nhanh chóng và tăng sức đề kháng.
Sử dụng thuốc trừ nấm đặc hiệu
Có nhiều loại thuốc trừ nấm chuyên dùng để diệt nấm Phytophthora như thuốc trừ bệnh Bazized 75WP. Nông dân cần lựa chọn các sản phẩm uy tín và tuân thủ đúng liều lượng cũng như quy trình sử dụng để đạt hiệu quả cao nhất.

Cách phòng ngừa tái phát bệnh
Ngoài việc điều trị bệnh, nông dân cần áp dụng các biện pháp khắc phục hiệu quả để phòng ngừa bệnh tái phát và giữ vườn cây luôn khỏe mạnh bằng cách loại bỏ tàn dư cây bệnh, kiểm soát cỏ dại và làm sạch khu vực xung quanh cây để hạn chế sự phát triển của nấm. Ngoài ra, các chế phẩm sinh học – vi sinh có thể giúp cải thiện khả năng kháng bệnh của cây mà không gây hại cho môi trường.

Bệnh nứt thân xì mủ sầu riêng là một vấn đề nghiêm trọng đối với nông dân trồng sầu riêng. Tuy nhiên, bằng việc nắm vững các kiến thức về nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết, cũng như cách phòng ngừa và điều trị mà SANTARI đã cung cấp trong bài viết trên, bà con nông dân hoàn toàn có thể giảm thiểu được thiệt hại do bệnh gây ra. Hãy luôn nhớ rằng, phòng bệnh hơn chữa bệnh, và chăm sóc đúng cách là chìa khóa để có một mùa vụ sầu riêng bội thu.